Ortodontik Tedavi Nedir?
Ortodontik tedaviler çene, diş ve yüzde olan bozuklukların önce teşhis edilip olabiliyorsa önlenmesi önlenemiyor ise tedavisini yapan bir bilim dalıdır. Ortodontik tedaviler özellikle küçük çocukların çene ve yüz gelişimine katkıda bulunarak hem dişlerinin doğru pozisyonda olmalarına hem de alt ve üst çene ilişkilerinin ideal pozisyona gelmesine yardımcı olur. Yetişkinlerde ise mevcut olan çapraşıklık ve kapanış problemlerinin düzeltilmesini sağlar. Ortodontik tedaviler etkileyici ve güzel bir görünüme sahip olmanızla birlikte daha sağlıklı ve uzun ömürlü dişlere de sahip olmanızı sağlayacaktır. Ayrıca ortodontik tedaviler ile doğuştan ya da sonradan kazanılan çene yüz bozukluklarının tedavisi de cerrahi iş birlikleri ile ideal şekilde düzeltilebilmektedir.
Ortodontik tedaviler hangi hekimler tarafından yapılabilir?
Ortodonti tedavileri beş yıllık diş hekimliği yüksek lisansını takiben sonrasında devam edilen ortalama dört ila beş yıl süren ortodonti uzmanlığı eğitimini tamamlayarak ortodontist ünvanını alan uzman hekimler tarafından yapılır. Kliniğimizde ortodontik tedaviler hem doktora hem de uzmanlık eğitimini bu alanda yapan Uzman Doktor Işıl Gün tarafından yürütülmektedir.
Ortodontik Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Ortodontik tedaviler hareketli ya da sabit mekanikler olarak iki şekilde yapılmaktadır.
Sabit ortodontik tedaviler dişlere yapıştırılan braketler ile yapılmaktadır.
Metal Braket: Ortodontik tedavi de çok uzun yıllardır kullanılan dişlerin üzerine tek tek yapıştırılıp aralarından geçen teller sayesinde dişleri hareket ettiren aygıtlardır. Kliniğimizde tedavilerin daha süratli yapılabilmesi için sıklıkla kendinden bağlanan akıllı sistem diye bilinen kapaklı metal braketler kullanılmaktadır.
Şeffaf Braket: Porselenden üretilen diş renginde çoğunlukla tamamen şeffaf malzemeden elde edilen bu tip braketler de metal benzerleri ile aynı şekilde çalışırlar. En büyük özellikleri metal braketlere göre çok daha az gözükmesidir. Bununla birlikte hassas bir malzemeden yapıldığı için tedavi sırasında hastaların kullanımında çok daha dikkatli olması gerekmektedir.
Lingual Braket: Dişlerin iç yüzeyine yani dil tarafına yapıştırılan sabit metal braketlerdir. Dışarıdan gözükmemesi en üstün özelliğidir. Tedavi tekniğindeki farklılıklardan ötürü tedavi süreleri konvansiyonel uygulanan yönteme göre biraz daha uzundur.
Hareketli Ortodontik Apareyler: Çoğunlukla 5-12 yaş arası süt ve karışık dişlenme döneminde kullanılan hareketli aygıtlar çene gelişimine destek olarak daimi dişlerin sürmesine rehberlik ederler.
Telsiz ortodontik tedaviler: Günümüzde şeffaf plak olarak bilinen bu aygıtlar tıpkı diş telleri gibi diş çapraşıklıklarının düzeltilmesine yardımcı olurlar. Dijital ortamda seviye seviye konumlandırılan dişler dışarıdan görünmeyen bu şeffaf plaklar sayesinde düzeltilir. Bu plaklar yemek yerken ve fırçalarken çıkartılabilir. Buda braketlere göre oldukça büyük bir kullanım kolaylığı sağlar.
Ortodontik tedaviler bize ne fayda sağlar:
Toplumda çoğunlukla kişiler diş çapraşıklığından kaynaklı estetik sıkıntı ile ortodonti uzmanına başvurular fakat diş dizilim düzensizlikleri estetiğin dışında çok fazla probleme sebep olmaktadır. Maloklüzyon diye tabir ettiğimiz alt ve üst çene uyumsuzlukları sadece bir estetik problem değildir, aynı zamanda çiğneme konuşma ve ağız sağlığını idame ettirme problemlerine de neden olurlar.
Özellikle çapraşık dişlerde ağız hijyeni sağlamak zor olduğu için çürük oluşumu çok kolaylaşır. Bununla birlikte plak birikimi diş aralarında artarak diş eti çekilmeleri ve kemik erimesi ile birlikte ciddi diş eti hastalıkları oluşumuna zemin sağlar.
Düzgün olmayan alt ve üst çene ilişkileri dolayısıyla çiğneme kuvvetleri ağız içinde dengeli olarak dağılamazlar. Buda çene eklemine travmatik kuvvetler olarak etki eder. Bunların sonucunda günümüzde yetişkin hatta ergen çocuklarda bile ağız açıp kapama problemlerine eşlik eden eklem ağrılarına çok fazla rastlamaktayız.
Karışık dişlenme döneminde ve beraberinde daimi dişlenmede üst çenesi ilerde ve dolayısıyla üst dişleri çok ilerde olan çocuklarda düşme ve top çarpması gibi kazalar sıklıkla ön dişlerin kırılması yahut kayıplarına yol açabilmektedir. Ayrıca alt ve üst dişlerin arasında gerekenden fazla mesafe bulunan toplumda dişlek diye tabir edilen bireylerde konuşma bozuklukları ve hatta solunum problemleri de ortaya çıkmaktadır.
Ortodontik tedavileri geleceğe yönelik bir sağlık sigortası gibi düşünebilirsiniz, zira yapılan tedaviler de dişlerin ve çenelerin daha ideal pozisyonda olması bireylerin hayatları boyunca diş ve çene rahatsızlıkları geçirme riskini azaltır.
Tüm bunlarla birlikte güzel ve çekici bir gülümseme bireylerin özgüvenini artıracağı için sosyal yaşantısına da çok olumlu etkiler katar.
İlk ortodontik muayene ne zaman olmalıdır?
Çocuklarda daimi dişler 6 yaş civarında sürmeye başlar ve bu karışık dişlenme dönemi 12 yaşına kadar devam eder. Daimi dişlerin sürmesi ile birlikte meydana gelecek ortodontik problemlerin teşhisi varsa durdurulması için 6 yaş civarında ilk ortodontik muayenenin yapılması faydalıdır. Çene bozuklukları için çocuklarda 7-8 yaş gibi erken müdahaleler bazen çok gerekli olabilmektedir.
Ortodontik tedavilerin süresi ne kadardır?
Ortodontik tedavilerin süresi yapılacak tedavinin şekline ve hastaların yaşlarına göre değişmektedir. Sadece dişleri ilgilendiren bozuklukların tedavisi ortalama 12-15 ay sürebileceği gibi çene düzensizlikleri olan bozuklukların tedavileri 24 aya kadar çıkabilmektedir. Ayrıca tedavi süreleri hastaların randevu takiplerine uymaları ve tedavileri sırasındaki diş ve diş eti sağlığının korunmasına yönelik çabaları ile de değişmektedir.
Ortodonti tedavisi sırasında hangi sıklıkla kontrollere gitmek gereklidir?
Sabit ve hareketli aparatlar ile yapılan tedaviler de ortalama kontroller 4-6 haftalık periyotlar da yapılır. Şeffaf plaklar ile yapılan tedavilerde ise bu süre daha uzun olabilir.
Ortodontik tedaviler sırasında ağrı duyulur mu?
Dişlere braket takılırken herhangi bir şekilde ağrı duyulması söz konusu değildir fakat braketler takıldıktan sonraki alışma süresinde ki bu 7-10 gün olarak değerlendirilebilir; kişiden kişiye değişecek şekilde diş ağrıları ve eşlik eden dudak ve yanak içlerinde yaralar oluşabilir. Bunların 7-10 gün içinde geçeceğini ve hastaların tellere tamamen alışacaklarını unutmamaları ve bu sürede sabırlı olmaları gerekmektedir.
Tellerin bakımı için neler yapılmalıdır?
Ortodontik tedavi süresince tedavimiz eğer teller ile yapılıyorsa dikkat edilmesi gereken en önemli husus her yemek sonrası dişlerin fırçalanmasıdır. Braketlerin etrafında besin artığı ve bakteri plağı birikimi oldukça kolay olacağı için tedavi sırasında diş fırçalamak hayati öneme sahiptir. Ayrıca akşam temizliği sırasında diş fırçalamaya ek olarak diş ipi ya da arayüz fırçalarıyla dişlerin araları iyice temizlenmelidir.
Tedavi süresince dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
Tedavi sırasında hasta ve doktor uyumu çok önemlidir. Hastalarımızın randevu takiplerini çok iyi yapmaları ve doktorun vereceği görevleri yerine getirmeleri çok önemlidir. Tedavi sırasında sert gıdalar ısırarak yenilmemelidir. Bu tip gıdaları küçük parçalara ayırarak yemek önemlidir. Erik, kiraz zeytin gibi çekirdekli besinlerin çekirdekleri çıkarılarak yenilmesi braketlerin kopmamaları açısından çok önemlidir.
Ortodontik tedavide yaş sınırı var mıdır?
Ortodontik tedavi için herhangi bir yaş sınırlaması yoktur. Diş düzeltimleri için yaş önemli değildir. Dişlerin etrafındaki diş eti ve kemiği sağlıklı olan yani diş eti rahatsızlığı olmayan herkese her yaşta ortodontik tedavi uygulanabilir. Bununla birlikte alt ve üst çene bozukluğu olan bireylerin ortodontik tedavileri ancak çocukluk çağında gerçekleşe bilmektedir.
Şeffaf Plaklar İle Ortodontik Tedavi
Şeffaf plaklar dijital ortamda planlanarak kişiye özel üretilen ve diş hareketini sağlayan yeni nesil bir ortodontik tedavi yöntemidir.
Şeffaf plak tedavisinin avantajları nelerdir?
Şeffaf plakların en büyük avantajı çok estetik olmalarıdır. Bunun yanında takıp çıkarılabilir olduklarından dolayı ağız hijyeni çok daha kolay sağlanabilmektedir. Aynı zamanda klasik tedavilere oranla daha hızlı tedavi bitimleri sağlayabilmektedir.
Şeffaf plak tedavisinde ilk muayenede neler yapılıyor?
Hastalarımız şeffaf plaklar için muayene olmaya geldikleri zaman ilk olarak ağız içi tarayıcılarımız ile yaklaşık 5 dakika suren bir intraoral tarama işlemi yapıyoruz. Bunu takiben planlamamız ve isteklerimiz doğrultusunda hemen tedavi sonu diş ve dişetinin alacağı şeklin görsel simulasyonunu hastalarımızla paylaşabiliyoruz.
Şeffaf plak tedavilerinin tamamlanma süresi ne kadar ve kontrol periyotları hangi sıklıklarla oluyor?
Yapılacak olan tedavilerin sureleri hastaların çapraşıklıklarının şiddetine göre değişiklik göstermektedir. 3 ayda tamamlanan basit tedaviler olabileceği gibi 10-12 ay suren zor tedaviler de olabilmektedir. Kontrol periyotlari da hastalarımızın ihtiyaçlarına göre planlanmakta olup ortalama 8 ile 12 hafta arasında değişmektedir.
Şeffaf plak tedavisi süresince hastalar özellikle nelere dikkat etmelidir?
Tedavi süresince hastalarımızın titizlikle dikkat etmesi gereken şey plaklarının her gün 20 saatin altına düşmeyecek şekilde düzenli kullanımıdır.
Tedavinin basarisi düzenli kullanıma bağlıdır.
Şeffaf plak tedavilerinde erken dönem tedavi nedir, bu dönemde neler yapılıyor?
Erken donem tedaviler çocuklarda süt dişlerinin ve daimi dişlerin beraber olduğu karışık dişlenme dönemini kapsamaktadır. Bu donemde yer darlığı kaynaklı dişlerin doğru sırada sürememesi yada erken süt dişi kaybına bağlı oluşan yer darlıklarına çözum bulmak amacı ile şeffaf plaklar ile koruyucu ve önleyici ortodontik tedaviler yapabilmekteyiz. Ayrıca erken dönemde alt çene geriliğine bağlı gereken çene ortopedisi tedavilerini de bu yas grubu için özel hazırlanan alignerlar ile başarılı bir şekilde gerçekleştirebiliyoruz.
Diş protezi, kaplama, dolgu veya eksik dişleri olan hastalarda şeffaf plak tedavisi uygulanabiliyor mu?
Tabiki bu grup hastalarımızda da şeffaf plak tedavilerini mevcut restorasyonların durumuna göre düzenlenerek yapabiliyoruz. Dolguların ve diş eti tedavisinin öncesinde yapıldığı, implant ve protez ihtiyacına uygun bir planlamayla tedavimizi yapabiliyoruz
Şeffaf plak tedavisi tamamlandıktan sonra koruma amaçlı olarak nasıl bir yol izlenmektedir?
–Tüm ortodontik tedavilerin sonunda koruyucu amaçli hastalarımıza uyguladığımız 2 çeşit retansiyon protokolü vardır. Bunlardan ilki alt ve üst dişlerin iç taraflarına köpek dişleri arasında kalacak şekilde ince sabit bir lingual retainer teli yapıştırmak iken ikincisi hastalarımızın tedavi için kullandıkları şeffaf plakların benzerlerini gece kullanımı için kendilerine teslim etmemizdir.
Hastalarınızda ağız içi ölçüyü nasıl alıyorsunuz?
Şeffaf plak tedavilerinin dijital bir ortamda hazırlandığından bahsetmiştik. Bu tedavilerin de temelini hastaların ağız içi ölçülerinin hatasız bir şekilde dijital ortama aktarılması aşaması oluşturmaktadır. Kliniklerimizde bunu Intraoral scanner olarak bilinen yüksek teknoloji ürünü ağız içi tarama cihazları ile kolaylıkla gerçekleştirebilmekteyiz.
